ABD-Çin ticaret savaşında yumuşama emareleri: Sağlık ve havacılık sektörlerine özel indirimler mi geliyor?

ABD merkezli Çin Amerikan Ticaret Odası Başkanı Michael Hart, Çin Ticaret Bakanlığı'nın Amerikan ürünlerine uygulanan ve bazı kalemlerde %125'e varan gümrük tarifelerinin etkilerini incelemek üzere bir değerlendirme başlattığını duyurdu. Hart, bakanlığın özellikle sağlık sektöründeki ithalatlar için tarife muafiyetleri tanıyıp tanımayacağını araştırdığını ifade etti. Sağlık sektörünün yanı sıra havacılık ve endüstriyel kimyasallar gibi stratejik öneme sahip sektörlerdeki bazı firmaların da ithalatlarında belirli ürünlere ilişkin gümrük işlemlerinin geçici olarak ertelendiği bildirildi.

Yerel kaynaklar, yarı iletkenler gibi yüksek teknoloji içeren ürünlerde de bazı muafiyetlerin yürürlüğe girdiğini doğruladı. Michael Hart, Çin Ticaret Bakanlığı'nın bu ürünler üzerindeki tarifelerin etkilerini kapsamlı bir şekilde ele aldığını ve eş zamanlı olarak ABD Ticaret Bakanlığı'nın da Amerikan şirketleri üzerindeki ekonomik baskıyı analiz ettiğini kaydetti. Hart, "Her iki tarafın da tarifeleri gözden geçirmesi olumlu bir gelişme. Görünen o ki, bazı kategoriler için muafiyet listeleri hazırlanıyor," şeklinde konuştu.

Çin Ticaret Bakanlığı, gümrük muafiyetlerine ilişkin yorum taleplerine henüz yanıt vermezken, Çin Dışişleri Bakanlığı da konu hakkında herhangi bir bilgiye sahip olmadıklarını ve ABD ile vergi indirimine dair doğrudan bir müzakerenin yürütülmediğini yineledi.

Washington cephesinde ise eski ABD Başkanı Donald Trump'ın daha önce yüksek değerli Çin ürünleri için uyguladığı %145'e kadar varan tarifelerden bazı malları geçici olarak muaf tuttuğu biliniyor. Ancak Beyaz Saray, bu muafiyetlerin kalıcı olmadığını sonradan açıklamıştı.

Çin'in misilleme olarak başlattığı tarifeler, özellikle Amerikan tarım ürünleri ve enerji ihracatı üzerinde ciddi bir baskı oluşturmuştu. Çin Ticaret Bakanlığı'nın, bu yaptırımların etkilerini değerlendirmek üzere Çin Amerikan Ticaret Odası ve ilgili firmalarla doğrudan temas kurduğu belirtildi. Hart, "Üye firmalarımız son bir hafta içinde kendilerine vergi uygulanmadan ithalat gerçekleştirdiklerini bildirdi. Bu, kritik sektörlerde bazı esnekliklerin yürürlüğe konduğunu gösteriyor olabilir," dedi. Ancak Hart, bu uygulamaların henüz resmi bir politika çerçevesinde değerlendirilmemesi gerektiğinin altını çizerek, "Şu anda daha çok tek seferlik kararlar gibi duruyor," ifadelerini kullandı.

Fransız havacılık motoru üreticisi Safran'ın CEO'su Olvier Andrès de Çin'in bazı havacılık ekipmanlarını tarifelerden muaf tuttuğunu açıkladı. Şirketin kazanç toplantısında konuşan Andrès, Çin'in motor, nacel, iniş takımı ve diğer parçaların ithalatını vergilendirmediğini söyledi.

İlaç ve tıbbi cihaz sektörlerinin de yüksek ithalat oranları nedeniyle hassas bir durumda olduğunu belirten Hart, tarifelerin bu seviyede devam etmesinin bazı şirketlerin faaliyetlerini tamamen durdurmasına yol açabileceği uyarısında bulundu.

Trump'ın, Çin'den gelen tüm inkar ve resmi açıklamalara rağmen iki ülke arasında görüşmelerin sürdüğünü iddia etmesi ve kısa sürede tarifelerin indirileceğini söylemesi, tarafların gerilimi düşürmeye çalıştığı bir döneme işaret ediyor. Bu iddialar henüz doğrulanmamış olsa da, Çin yönetimi Perşembe günü yaptığı bir açıklamada, Washington'a "tek taraflı tarifeleri tamamen kaldırmadığı sürece" görüşmelere başlanmayacağı mesajını net bir şekilde iletti.

Ekonomistler, mevcut tarife oranlarının bazı Çinli şirketler için ABD'ye ihracatı sürdürülemez hale getirdiğine dikkat çekiyor. Bu durumun, iki ülke arasındaki ticaretin bazı sektörlerde tamamen durma riski taşıdığı yönünde endişelere yol açtığı belirtiliyor.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de geçtiğimiz Cuma günü gerçekleştirilen Komünist Parti'nin 24 üyeli Politbüro toplantısında yaptığı konuşmada, ekonomide yaşanan yavaşlamaya dikkat çekti. Şi, hükümete, işletmelere yönelik destek mekanizmalarının genişletilmesi, tüketimin hızlandırılması ve emlak sektöründeki kronik durgunluğun giderilmesi için daha hızlı ve etkili adımlar atılması çağrısında bulundu. Parti lideri ayrıca yetkililerin iç ekonomik programlarla uluslararası ticaret müzakerelerini eşgüdüm içinde yürütmeleri gerektiğini vurguladı.