Azerbaycan bağımsızlığının 107. yılını kutluyor!
28 Mayıs 1918'de temelleri atılan Azerbaycan Cumhuriyeti, bugün 107. yılını kutluyor. Özgürlük ve eşitlik idealleriyle kurulan bu genç cumhuriyet, kısa sürede büyük reformlara imza atarak tarihte iz bıraktı. Bugün ise o miras, coşkuyla yaşatılıyor.
Azerbaycan, 28 Mayıs 1918 tarihinde Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te Mehmed Emin Resulzade liderliğindeki Azerbaycan Milli Şurası tarafından bağımsızlığını ilan etti. Milli Şura’nın kabul ettiği "İstiklal Bildirisi" ile ülkenin yönetim şekli cumhuriyet olarak belirlendi.
Sadece 23 ay süren kısa ömrüne rağmen Azerbaycan Cumhuriyeti, ekonomi, eğitim ve temel hak ve özgürlükler alanında önemli reformlar gerçekleştirdi. Kadınlara seçme hakkı tanıyan ilk Müslüman ülke olarak tarihe geçen Azerbaycan, aynı zamanda "Müslüman doğunun ilk demokratik cumhuriyeti" unvanını kazandı.
İLK TANIYAN DEVLET OSMANLI OLDU
Bağımsızlığın ilanı sırasında Bakü, Ermeni ve Bolşevik çetelerinin işgali altındaydı. Bu nedenle hükümet geçici olarak Gence'de görev yaptı. Azerbaycan’ın bağımsızlığını tanıyan ilk ülke Osmanlı Devleti oldu. 4 Haziran 1918’de iki ülke arasında bir anlaşma imzalandı. Ardından Enver Paşa’nın kardeşi Nuri Paşa (Killigil) komutasındaki "Kafkas İslam Ordusu" Azerbaycan’a destek için gönderildi.
15 Eylül 1918’de Bakü, Kafkas İslam Ordusu tarafından kurtarıldı ve Azerbaycan hükümeti bu şehre taşındı. Bu mücadelede ordu 1130 şehit verdi.
KADIN HAKLARINDAN EĞİTİME KADAR REFORMLAR
Azerbaycan, kadınlara seçme hakkı tanıyan ilk Müslüman ülke olmasının yanı sıra, kendi para birimini ve posta pullarını da tedavüle soktu. Devlet Bankası kuruldu, Bakü Devlet Üniversitesi eğitim hayatına başladı.
26 Haziran’da Azerbaycan ordusu kuruldu. Bu süreçte Osmanlı subayları da önemli görevler üstlendi. 27 Haziran 1918’de alınan bir kararla Türk dili resmî dil ilan edildi, okullarda Türkçe eğitim zorunlu hale getirildi.
7 Aralık 1918'de 120 sandalyeli parlamento çalışmalarına başladı. Parlamento, 17 ay süren faaliyetleri boyunca 230 yasa tasarısını kabul etti.
“BİR KERE YÜKSELEN BAYRAK, BİR DAHA İNMEZ”
Azerbaycan’ın kurucusu olarak kabul edilen Mehmed Emin Resulzade’nin “Bir kere yükselen bayrak, bir daha inmez” sözleri, zamanla halkın hafızasına kazındı ve bağımsızlığın simgesi haline geldi.
