• Haberler
  • Ekonomi
  • Karadenizlilerin gelir kapısı değişti! Fındık artık ikinci planda.. Bunun tohumunu bulan zengin oluyor

Karadenizlilerin gelir kapısı değişti! Fındık artık ikinci planda.. Bunun tohumunu bulan zengin oluyor

Toplaması zahmetli, satması daha da zahmetli fındık artık Karadeniz insanı için ikinci planda. Ekeni 2 sene içerisinde ihya ediyor.. Ne kivi ne de portakal

Karadenizlilerin gelir kapısı değişti! Fındık artık ikinci planda.. Bunun tohumunu bulan zengin oluyor
TAKİP ET Google News ile Takip Et

Türkiye'deki fındık üretiminin yüzde 80'inden fazlası Ordu ve Giresun'da yapılıyor. Fakat fındık üretimi yoğun bakım isteyen, toplaması ayrı zahmetli  satması ayrı zahmetli bir ürün olarak karşımıza çıkıyor. Pratik zekasını kullanan Karadeniz insanı ise rotasını artık salep üretimine çevirdi.

Olaymedya.com TGRT Haber'den derlediği içerikte salep üretimi hakkında; "Gerçek dondurmayı ya da büyüklerin tabiriyle eski lezzetteki dondurmayı bulamıyor olabilirsiniz. İşte o doğal dondurmaya lezzetini veren salepten başka bir şey değil. Kozmetik, ilaç, gıda sektöründe yoğun olarak kullanılan salep yeniden dikilmeye başladı. Hala Türkiye'de bile tüketilen salebin yalnızca yüzde 20'si üretiliyor. Kilosu 3000 TL'nin altında olmayan salep içinse Karadenizliler devreye girdi. Özellikle Giresun ve Ordu'da salep üretimi yoğunlaştı. Fındığa nazaran daha düşük maliyetli ancak çok daha karlı olması nedeniyle fındıklıklar birer birer salep tarlasına dönüşüyor." ifadeleri kullanıldı. 

Karadenizlilerin gelir kapısı değişti! Fındık artık ikinci planda.. Bunun tohumunu bulan zengin oluyor

Salep ekimi işi ile uzun süredir haşır neşir olan ve bu işi benimseyen Süleyman Yüksel, salep yetiştiriciliğindeki püf noktaları anlattı:

Hakiki salep dondurmasını bulamaz olduk son zamanlarda. Kendim yapmaya başladım. Tarım İl Müdürlüğü'ne müracaat ettim. Derdimi anlattım ve 120 kilo salep getirttim. Sonra baktım ki bana 40 kilo salep vermişler, 15 kilosu toprak çıktı. Dikimini yaptığım 25 kilonun da yüzde 80'ini çıkmadı.

Salep toprağı beğenmeyince, bu sefer nasıl toprak istiyor bunu araştırmaya başladım. Kitaplarını okudum. Hangi cins salep, hangi yörede oluyor onları ezberledim. Sen 100 bin liralık mal ürettin. Bunun yüzde 40'ı tohum masrafı ve işçilik masrafı. Geri kalan yüzde 60'ı kar.

İkinci sene ve üçüncü sene yüzde 100'ü kar. Bir de tohumunu da kendi veriyor. Artık ben tohuma para vermiyorum. İklime uygun salep cinsini buldun mu, biraz da uzman bir insansan 1 dönüme 1 tona kadar dikilir. Ama genel itibariyle iklimden iklime değişse de 250 300 kilodur.

Tabi 1 dönüme 500 kilo diken de var, 750 kilo diken de var, 1 ton diken de var. 1 ton diken diyor ki ben 2.5 ton ürün alıyorum. Bunun 1 tonunu tekrar tohum yapıyorum. Bana yıllık 1.5 ton tohum veriyor.

Araştırma enstitüleri diyor ki 250 ton dikersin 750 kilo hasat edersin. 250 kilosunu tekrar tohum yaparsın. Sana yıllık 500 kilo gelir getirir diyor.

Biz daha Türkiye'de tükettiğimiz salebin yüzde 20'sini üretiyoruz. Türkiye'de tüketilen salebin yüzde 80'i ihtalat yoluyla geliyor. Dondurmacılar, tatlıcılar, kozmetik sanayi, ilaç sanayi doğal salebi direkt olarak alır. Bilen yok. Bir de tohumunu bulmak çok zor.

Salep üretiminin en zahmetli yeri ot almasıdır. Su ister. Güz yağmurları yağarsa su istemez. Eylül'ün 20'sinden sonra yağış alırsa Ekim'in 10'una 15'ine doğru çıkar topraktan. Ekim'de yağmur yağarsa su istemez. Yağmazsa bir iki defa sulanır.

Salebi, Ekim'in 20'sinden itibaren dikimi yapılır. En geç bu kum salepleri Temmuz'u bulur. Toprağını iyi hazırladıktan sonra killi, kireçli, humuslu toprağı çok sever. Su tutan bir toprak olacak. Böyle olursa sulamada da avantaj olur.

500 rakıma kadar serapias, balya, orkistanta, kum salebi bunlar oluyor. Ben o cinsleri ayrı ayrı saksılara dikiyorum ki onların hangi toprakta daha güzel oluyor denemesini yapıyorum. Bunu üreten arkadaşlar kaynatmaya başladılar. Çekirdek salebin kilosunu 2023 itibariyle 3000 3300 lira arasında alırlar. Bugün öğütülmüş salebin kilosu 3000'den aşağı değildir.

Salep üretimini 1 dönüm, 2 dönüm yapan bir kişi eğer toplu bir alana yaptıysa başına çakılı duracak. Köstebekten, domuzdan vs. korumak için. Çünkü bunun düşmanı domuz, köstebektir. Bir de bunun otu. Otlarının alınması lazım. Saati saatine, dakik olarak bunları yapacak.

Bu işin üzerinde duracak, titiz olacak. Adamı 2 senede kalkındırır. Yokluğa tövbe dedirttirir. Yeter ki canla başla girsin işe. Orta halli bir vatandaş 2 dönüm ekse ihya eder adamı. Çoluğuna çocuğa yokluğa tövbe dedirtir.

Yalnız en az 5 sene ya sabır. Bu sene diktim ertesi sene alacağım diye bir kural yok. İklim değişikliğinden dolayı tohum muhakkak etkilenecek. Oraya tohumun muhakkak adapte olması lazım. 

Toprağı hazırlarız, istediğimiz kıvama biz getiririz. PH'ını da, humusunu da, kilini de kumunu da hepsini ayarlarız. Fakat iklimle başa çıkamayız. Yumruların büyük olanları iyice yıkadıktan ve pırıl pırıl olduktan sonra kaynatıyoruz. Kaynattıktan sonra güneşte kurutuyoruz. Ondan sonra değirmende öğütüp un haline getirip 1 litre süte bir çay kaşığı salep dökerek kaynatıyor ve içiyoruz. Aynı undan dondurmanın hammedesi olarak da yararlanılır.

 Karadenizlilerin gelir kapısı değişti! Fındık artık ikinci planda.. Bunun tohumunu bulan zengin oluyor

Yumruların büyük olanları iyice yıkadıktan ve pırıl pırıl olduktan sonra kaynatıyoruz. Kaynattıktan sonra güneşte kurutuyoruz. Ondan sonra değirmende öğütüp un haline getirip 1 litre süte bir çay kaşığı salep dökerek kaynatıyor ve içiyoruz. Aynı undan dondurmanın hammedesi olarak da yararlanılır. 

1000 adet Serapias Vomeracea Salep Yumrusu Tohumu şu anda 3 bin 617 liradan satışa sunuluyor. Ancak çeşitli e ticaret platformlarında farklı fiyatlara da bulabilirsiniz.

Kaynak: Olaymedya.com Derleme: Hakimiyet.com - Göktuğ Efil 
 

Bakmadan Geçme