Konya'daki Asırlık Zaman Göstergesi: Hacı Hasan Camii ve Güneş Saati
Konya'nın Meram ilçesine bağlı Şükran Mahallesi'nde bulunan Hacı Hasan Camii, yalnızca mimari yapısıyla değil, bünyesinde barındırdığı tarihi güneş saatiyle de dikkat çekiyor. 1409 yılında Karamanoğlu Mehmet Bey döneminde dönemin önemli devlet adamlarından Kadı Mürsel tarafından inşa ettirilen cami, Türkiye'nin nadir yapılardan biri olma özelliğini taşıyor.
Caminin mihrap duvarına yerleştirilmiş olan güneş saati, günümüzde hâlâ işlevini sürdürüyor. Yaklaşık 70 santimetre enindeki mermer üzerine işlenmiş olan bu saat, 15 derecelik aralıklarla çizilmiş dilimlerden ve iki yarım daireden oluşuyor. Saatin ortasında yer alan sağlam bir mil, güneş ışınlarının konumuna göre gölge oluşturarak zamanın okunmasını sağlıyor. Öğle ve ikindi gibi namaz vakitlerinin yazılı olarak belirtildiği bu saat, sabah ve akşam saatlerini de gösteriyor. Saat, güneşin doğuşu ve batışını esas alarak 12 saatlik bir zaman dilimini kapsıyor.
Dr. İsmail Kuğu’ya göre bu saat, Anadolu’daki en eski güneş saatlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Kuğu ayrıca, Anadolu’da farklı dönemlerden kalma yaklaşık 150 güneş saatinin bulunduğunu, ancak Hacı Hasan Camii'ndeki saatin, işlevselliği ve korunmuş yapısıyla öne çıktığını belirtiyor.
Tarihi boyunca birçok kez onarımdan geçen cami, 3. Selim ve 2. Abdülhamit dönemlerinde de yenilenmiş. Giriş kapısındaki kitabeler farklı dönemlere işaret ederken, kıble duvarındaki orijinal kitabe caminin esasen Kadı Mürsel tarafından yaptırıldığını ortaya koyuyor.
Ziyaretçiler, bu eşsiz yapıyı ve güneş saatini gördüklerinde hem tarihi bir yolculuk yapıyor hem de atalarının zamanı nasıl takip ettiğini hayranlıkla gözlemliyor.
Bakmadan Geçme
