Konya'dan dünyaya jeolojik katkı: Araştırmayla açığa çıktı!
Konya Teknik Üniversitesi öncülüğünde yürütülen uluslararası bir çalışma, Tuz Gölü Fayı'nın hareket yapısına ilişkin uzun süredir cevabı aranan sorulara açıklık getirdi. Almanya, Kanada ve Avustralya'dan bilim insanlarının da katkı sunduğu bu araştırma, hem bölgesel hem küresel ölçekte yer bilimlerine önemli katkılar sağladı.
Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Gülin Gençoğlu Korkmaz’ın baş araştırmacı olarak yer aldığı uluslararası bir çalışma, Tuz Gölü Fayı’nın uzun süredir merak edilen hareket dinamiklerini netleştirdi.
Heidelberg Üniversitesi (Almanya), Curtin Üniversitesi (Avustralya) ve Toronto Üniversitesi’nden (Kanada) akademisyenlerin de katkı sunduğu bu araştırma, yalnızca Türkiye'deki yerel sismik tehlikelerin daha doğru analiz edilmesine değil, aynı zamanda küresel ölçekte kıtasal deformasyon modellerinin geliştirilmesine de katkı sağlıyor.
Araştırmada, Tuz Gölü’nün doğusunda yer alan ve yaklaşık 200 kilometrelik bir hatta uzanan fayın, Orta Anadolu’daki yer kabuğu hareketleri üzerindeki etkisi detaylı biçimde ele alındı. Bulgular, daha önce varsayılan yanal kayma hareketi yerine, fayın dikey yönde bir hareket sergilediğini ortaya koydu. Yapılan jeolojik ve jeokronolojik analizler, bu hareketin yılda 0.90 ile 1.23 milimetre arasında gerçekleştiğini ve yaklaşık 151 bin ila 39 bin yıl öncesine uzandığını gösterdi.
Hasandağ’dan yayılan eski lav akıntıları üzerinde yapılan incelemelerle desteklenen bu sonuçlar, fayın “düşey atımlı normal fay” (pure dip-slip) karakteri taşıdığını doğruladı. Bu hareket biçimi, Orta Anadolu’da doğu-batı yönlü genişleme süreçlerinin anlaşılmasında önemli bir rol oynuyor.
Elde edilen veriler, yalnızca Konya ve çevresi için değil, Anadolu levhasının doğuda Arap ve Avrasya levhalarıyla olan etkileşimi ile batıda Ege Bölgesi’ndeki genişleme hareketleri açısından da önemli çıkarımlara olanak tanıyor. Böylece araştırma, yer kabuğunun derinliklerinden gelen jeodinamik süreçlerin yeryüzündeki etkilerini daha açık biçimde ortaya koymuş oldu.
Dr. Gençoğlu Korkmaz, bu tür bilimsel iş birliklerinin, bölgesel risklerin azaltılmasında ve bilimsel altyapının güçlendirilmesinde kritik rol oynadığını vurguladı.
Bakmadan Geçme
