Konya'nın o mahallesinde geçmişle bugün yan yana: Asırlık düven geleneği yaşatılıyor
Konya'nın Toroslar'a yaslanmış ilçesi Hadim'de, yüzyılların emeğiyle şekillenen gelenekler bugün hâlâ yaşıyor. Gerez Mahallesi'nde sabahın ilk ışıklarıyla birlikte harman yerlerinde başlayan düvenle saman yapımı, hem geçmişin izlerini taşıyor hem de doğaya dost bir üretim anlayışını sürdürüyor.
Konya'nın Orta Toroslar arasında yer alan Hadim ilçesinde, yüzyıllardır kullanılan tarım aletlerinden biri olan düven, modern tarım makinelerine rağmen hâlâ hayatın bir parçası olmaya devam ediyor. İlçeye bağlı Gerez Mahallesi’nde çiftçiler, geleneksel yöntemlerle saman üretimini sürdürüyor.
Sabahın erken saatlerinde harman yerlerinde başlayan düven sürme işi, gün batımına kadar aralıksız devam ediyor. İlkbahar sonlarında orakla biçilen otlar, evlerin damlarında ya da harman yerlerinde kurutuluyor. Yaklaşık iki ay güneşte bekletilen otlar, daha sonra düvenle ezilerek saman haline getiriliyor. Bu doğal yöntem, hayvan yemi olarak daha kaliteli saman elde edilmesini sağlarken, kültürel bir mirasın da yaşatılmasına katkı sunuyor.
Her ne kadar biçerdöver ve patoz gibi modern makineler yaygınlaşsa da Gerez Mahallesi’nde düvenin yerini hiçbir şey almıyor. Büyükler için emeğin ve alın terinin simgesi olan bu gelenek, çocuklar içinse adeta bir oyun alanı niteliğinde. Yüzyıllardır sürdürülen bu yöntem, geçmişin izlerini bugüne taşıyarak, gelecek nesillere aktarılan kıymetli bir kültürel değer olarak yaşamaya devam ediyor.
Yıllardır bu yöntemi sürdüren çiftçilerden Elvan Kılıç, "Yaz aylarında orakla kestiğimiz otları kurutup dama getiriyoruz. Ardından hayvanların yemesi için düvenle bu yöntemle samanı yapıyoruz. Eskiden hayvan 2 tane oluyordu. Şimdilerde tek hayvanla düven sürüyoruz. Hayvanlar patozdan yapılan saman yerine bizim bu düven samanını daha çok beğeniyor" dedi.
Düvenle yapılan samanın hem daha yumuşak hem de hayvanlar için daha besleyici olduğunu belirten Fatma Deniz ise "Dağda kuruttuğumuz otları getirip bu yöntemle saman yapıyoruz. Bu yöntemi 50 senedir devam ettiriyoruz. İmkanı olanlar yapıyor olmayanlar yapmıyor" diye konuştu.