Türkiye 150 Milyar doları nasıl kaybetti? Şok rapor 42. Gün'de anlatıldı!
Türkiye'nin 40 yıldır göz göre göre kaybettiği dev servet ilk kez bu kadar açık rakamlarla ortaya kondu. Prof. Dr. Mehmet Alagöz, Türk Boğazları'ndan alınmayan geçiş ücretleri nedeniyle '150 milyar doların buharlaştığını, bugün ise her yıl 20 milyar doların çöpe gittiğini' söyleyerek çarpıcı bir çıkış yaptı. İşte detaylar...
42. Gün programının bu haftaki konuğu, Zafer Partisi Kurucular Kurulu Üyesi ve ekonomist Prof. Dr. Mehmet Alagöz oldu. Emre Yılman’ın sorularını yanıtlayan Alagöz, Türk Boğazları’ndan alınan geçiş ücretlerine ilişkin dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Alagöz, Türk Boğazları’ndan 1982’den bu yana yanlış uygulanan tarifeler nedeniyle Türkiye’nin yaklaşık 150 milyar dolar kaybettiğini savunurken, bugün yıllık 20 milyar dolara yakın ek gelir potansiyelinin de hâlâ kullanılmadığını aktardı.
BOĞAZLARDA KAYBOLAN SERVET: YILLIK 20 MİLYAR DOLARI ELİMİZİN TERSİYLE İTİYORUZ
Yeni yayımlanan “Türk Boğazlarında Kaybolan Servet – Borç Sarmalından Kurtuluşun İlk Adımı” isimli kitabı hakkında konuşan Prof. Dr. Mehmet Alagöz, çalışmasının temelinde 1936 tarihli Türk Boğazlar Sözleşmesi’nin yattığını belirtti.
Alagöz, transit geçen gemilerden tonaj başına alınması gereken geçiş ücretinin sözleşmede açıkça tanımlandığını hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:
“1936 Türk Boğazlar Sözleşmesi’ne göre transit geçen gemilerden tonaj başına 1 frank altın veya ona denk gelen 0,256 gram has altın alınması gerekiyor. 1982’ye kadar bu harfiyen uygulandı. Ancak 12 Eylül sonrası Kenan Evren döneminde, 1982’de bu ücret fiilen düşürüldü. Sözleşmeye aykırı biçimde tonaj başına alınması gereken ücretin çok büyük bir kısmından vazgeçildi.”
Bu politikanın 1982’den 2023’e kadar aynen sürdüğünü söyleyen Alagöz, 2023 sonrası yapılan artışların da yetersiz kaldığını vurguladı. Alagöz, “Mevcut hükümet son yıllarda geçiş ücretini önce 4 dolara, sonra 5,5 dolara, 2025 itibarıyla 5,83 dolara çıkardı. Ama hâlâ sözleşmedeki seviyenin çok altındayız. Bugün ton başına yaklaşık 30 dolar alınması gerekirken 6 dolara yakın bir ücret alıyoruz. Yıllık 800 milyon tonaj geçiyor, kabaca 24 milyar dolar gelir potansiyeli var. Türkiye’nin kasasına giren ise yaklaşık 4 milyar dolar. 20 milyar doları her yıl elimizin tersiyle itiyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bu kaybın 1982–2024 dönemi toplamının yaklaşık 150 milyar dolara ulaştığını savunan Alagöz, Bu parayla Türkiye’nin borçlanmaya gitmeden bütçe açığının büyük kısmını kapatabileceğini, Merkez Bankası’nın arka kapı işlemlerine ihtiyaç duymayacağını, yüz binlerce kişiye istihdam sağlayacak yatırım yapılabileceğini dile getirdi.
“DIŞ BORÇ ARAMAYA GEREK YOK, ÇÖZÜM BOĞAZLARDA”
Dünya Bankası’ndan alınan kredilere ve yüksek faizli dış borçlanmaya atıf yapan Alagöz, hükümetin tercihlerini eleştirdi. Alagöz, “Dünya Bankası’ndan 17 milyar dolar kredi alıyoruz, faizi var, bir de bu parayı nerede kullanacağımızı onlar şart koşuyor. Sığınmacılara istihdam yaratacaksın, şu alanda kullanmayacaksın, burada kullanacaksın diyorlar. Oysa Türk Boğazları’ndan elde edilebilecek gelir, sıfır faizle, sıfır şartla, tamamen bizim tasarrufumuzda olacak bir kaynak. IMF kapısına, Londra’ya, Washington’a gitmeye gerek yok.” Şeklinde konuştu.
