Bizim Neyimiz Eksik?
Hasan Basri Yangal
Ülkemizin kanayan yarası ,”eğitim sitemimiz” Atatürk’ten sonra defalarca yap boz tahtasına dönüştürülmüş ve her gelen siyasi erkin oyuncağı olmuştur. Eğitimde başarıyı yakalamış ülkeler neler yapıyor? şimdi onlara şöyle bir göz atalım.
Son yıllarda bu konuda baş rol oyuncusu olarak Finlandiya sahnede .Peki ne yapıyor Finlandiya?
1.Dijital dünyada nasıl eğitim vereceğini yeniden yapılandırıyor. Öğretmen tarih dersinde antik Roma’yı anlatırken, öğrenciler dizüstü bilgisayarında Roma hamamlarıyla , günümüz spa merkezlerini karşılaştırıyor diğer öğrenciler Kolezyum’u günümüz stadyumlarıyla karşılaştırıyor .
Yani; ”Farklı bir tarih dersi ,ortaya çıkıyor .Öğrenciler ,teknoloji ;araştırma ,iletişim ve kültürel anlayış konularında kabiliyet kazanıyor.
2.Finlandiya’da 7 yaşına kadar eğitim ve öğretime başlanmıyor.
3.Günde 4 saat okulda geçiriliyor.
4.Öğrenciler hiç sınav olmuyor .Tek sınav 18 yaşında ülke çapında yapılıyor.
5.2016 yılında Finlandiya’daki tüm okulların “daha katılımı” bir tarzda öğretim yapması zorunlu hale geldi.
6.Ana prensip “öğrencilere onları ilgilendiren bir başlığı seçmelerine izin verme ve konuları onun etrafında belirleme” üzerine kurulu .
7.Teknolojinin yenilikçi bir şekilde kullanımı ,sahte haberleri ve internet üzerinden saldırıyı ayırarak eleştirel düşünmeyi, virüs karşıtı yazılım yüklemeyi ve yazıcı kullanmayı özellikle teşvik ediyor .Yani Finlandiya” çocuk ve proje bazlı “ eğitim sistemini savunuyor .
Ülkemizde de her ne kadar “çocuk merkezli” eğitim sistemini dense de “müfredat merkezli” bir sistem uygulanıyor.
-“Müfredat merkezli” sistemde eleştirel düşünceye çok fazla imkan olmadığı için “yaratıcı “bireyler” yerine “ezberci ve kalıpçı” bireyler yetiştirerek kendi dalımızı kesiyoruz .
8.Finlandiya’da sınıftan çocuk sesi gelmediğinde öğret menler soruşturma açılıyor. Sınıfta çocuğun aktif olması ve her etkinliğe “fiziksel ve zihinsel “ katılımı isteniyor ve destekleniyor.
Bizde ise ; sessiz bir sınıfın öğretmeni başarılı sayılıyor. Öğrencinin aktif olmasına “suçlu” gözüyle bakılıyor .
9.Finlandiya okullarında alışılmışın dışında olan ne ?
-Öğretmenlik çok saygı duyulan yüksek gelirli iş .Bizde öğretmen geçinmek için gece taksicilik yapıyor.
-Okul teftişleri yok.
-Okul günleri kısa yaz tatili 10 hafta.
-Bir okulda 195 öğrenci her sınıfta 19 kişi var.
Şimdi soruyorum ,biz neden yapmayalım ?”çocuk merkezli” öğretim ve eğitim sitemine geçip, her şeyi 100 üzerinden değerlendirmekten vaz geçip, çağdaş ve eleştirisel bireylerin kendilerini değerlendirmesine izin vermeliyiz.
-susturmak yerine konuşturmak
-Ezberletmek yerine düşündürmek
-Ceza ve ödül yerine öz eleştiri yaptırmak. Eğitim ve öğretime kafa yoran bizlerin “mutlak görevi olmalıdır”.
Umutluyum yapabliriz.
Özür: Geçen hafta Amerika’daki yeğenimin cenazesine gittim. Yazamadım özür dilerim.