Uzman isimden açıklama geldi!.. İşte emeklilik şartları ve hakları
Türkiye'de milyonlarca kişi, emeklilik şartları, emeklilik sonrası çalışma koşulları ve hakları konusunda bilgi sahibi olmak istiyor. Sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik süreciyle ilgili en çok merak edilen soruları yanıtlayarak önemli bilgiler paylaştı. İşte detaylar...
Emeklilik yaşı ve prim gün sayısı, sigortalılık başlangıç tarihine göre değişiklik gösteriyor. Özgür Erdursun, farklı dönemlerde sigortalı olanların emeklilik şartlarını şöyle açıkladı:
1999 ÖNCESİ SİGORTALI OLANLAR
Bu tarihten önce sigorta kaydı bulunanlar, yaş şartı olmaksızın 5000-5975 gün prim ödeyerek ve kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayarak emekli olabiliyor.
1999 - 2008 ARASI SİGORTALILAR
4/A (SSK) kapsamında çalışanlar, 7000 prim gününü doldurduklarında kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe hak kazanıyor.
2008 SONRASI SİGORTALILAR
Emeklilik yaşı kademeli olarak 65’e kadar yükseliyor.
BAĞ-KUR VE EMEKLİ SANDIĞI KAPSAMINDA EMEKLİLİK
Kadınlar için 7200, erkekler için 9000 prim günü tamamlanması gerekiyor.
3600 GÜNLE EMKLİLİK
Kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabiliyor.
Eksik prim günleri, doğum borçlanması, askerlik borçlanması ve yurt dışı borçlanması gibi yöntemlerle tamamlanabiliyor.
HANGİ STATÜDEN EMEKLİ OLUNUR?
Erdursun, emeklilik başvurusunda hangi sigorta statüsünden emekli olunacağının önemli olduğunu vurguladı. Son 2520 prim gününün hangi sigorta kolunda daha fazla ödendiği, emeklilik statüsünü belirliyor. Örneğin, son 2520 gün içinde SSK’ya daha fazla prim yatırılmışsa, kişi SSK şartlarına göre emekli oluyor.
EMEKLİ MAAŞI NASIL HESAPLANIR?
Emekli maaşları, çalışma dönemlerine göre farklı yöntemlerle hesaplanıyor:
2000 ÖNCESİ ÇALIŞMALAR
Maaş, gösterge rakamı, aylık bağlama oranı ve katsayıya göre hesaplanıyor.
2000-2008 ARASI ÇALIŞMALAR
Güncelleme katsayısı ve aylık bağlama oranı kullanılarak belirleniyor.
2008 SONRASI ÇALIŞMALAR
Aylık kazanç ortalaması ve bağlanma oranı esas alınarak maaş hesaplanıyor.
Erdursun, emekliliğe hak kazananların e-Devlet’teki “4/A Emekli Aylığı Hesaplama” modülü üzerinden tahmini emekli maaşlarını görebileceğini belirtti.
EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞMA DURUMU
Emekli olup çalışmaya devam eden bireyler için farklı uygulamalar bulunuyor:
ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞAN EMEKLİLER
Emekli aylıkları kesilmiyor, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışmaya devam edebiliyorlar.
KAMUDA ÇALIŞAN EMEKLİLER
Kamu kurumlarında, belediyelerde veya kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışanların emekli maaşı kesiliyor.
EMEKLİ ÇALIŞANLARIN KIDEM TAZMİNATI HAKLARI
Erdursun, emekliliğin kıdem tazminatı üzerindeki etkilerini de açıkladı:
Emekli olduktan sonra özel sektörde çalışmaya devam edenler, işten çıkarıldıklarında veya haklı bir nedenle ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabiliyor. Emeklilik öncesi çalışma süresi için kıdem tazminatı talep edilebiliyor.
Aynı işyerinde SGDP’li olarak çalışmaya devam eden emekliler, işten ayrıldıklarında toplam süre üzerinden kıdem tazminatına hak kazanıyor. Kendi isteğiyle işten ayrılan emekliler, yalnızca emeklilik öncesi çalışma süresi için tazminat talep edebiliyor.
Bakmadan Geçme
