RAHİM AĞZI KANSERİ AŞISI

Rahim ağzı kanseri aşısı demek aslında biraz yanıltıcı çünkü bu kanserin kendisinin aşısı yok. Ancak Rahim ağzı kanserine neden olan HPV(Human Papilloma Virüs) adlı virüsün aşısı mevcut.

HPV tüm dünyada en sık cinsel yolla bulaşan enfeksiyondur. Yüksek riskli tipleri kansere sebep verecek derecede zararlı olabilir. HPV genital bölgede birçok farklı kanserin oluşumuna sebep olmakla beraber en belirgin ilişkisi serviks yani rahim ağzı kanseriyledir. Rahim ağzı kanserlerinin çok büyük kısmının nedeni yüksek riskli HPV enfeksiyonlarıdır. Bu enfeksiyon çok sınırlı olarak ortak kullanım alanları ortak temizlik malzemeleri aracılığı ile de bulaşabilir ancak temel bulaşma yolu cinsel yoldur.

Bu aşılar şu an kullanımda mı?

Pek tabi 2006 yılında başlandı ilk aşılama ve şu an da  üç HPV aşısı lisanlanmıştır.  Cervarix; ikili (bivalent) Gardasil; dörtlü (quadrivalent) Gardasil9; dokuzlu (nanovalent) aşı buradaki rakamlar ikili, dörtlü, dokuzlu aşının koruyucu olduğu HPV tiplerinin sayısıdır. Yani dokuzlu aşı örneğin 9 farklı HPV tipine karşı bağışıklık sağlar. Bunlardan ilk ikisi ülkemizde hali hazırda kullanımda iken dokuzlu aşı henüz bizde kullanıma girmedi.

Aşı Dışında Rahim Ağzı Kanserinden korunmak için ne yapılabilir?

Burada en önemli nokta  ve tıbben de doğru olan tabiki tek eşliliktir.

Aşılamanın önündeki engeller nedir, herkes bu aşıyı yaptırmalı mı?

Aşılamanın önündeki engeller maliyet, yapısal kısıtlılık ve sosyal damgalanma olarak sayılabilir. Ayrıca aşıların 2006 da yapılmaya başlamış olması koruyuculuk süresinin ne kadar olduğunun tam olarak bilinmemesi, dörtlü aşıdan sonra dokuzlu aşının çıkmış olması, önceden bu dörtlü aşıyı yaptıranların sonra çıkanı yani dokuzlu olanı yaptırmasının gerekli olup olmadığı Amerika’da şu an dağıtımı yapılan tek aşının dokuzlu aşı olması, dörtlü aşının dağıtımının yapılmaması, aşılama  önerilerinde birkaç kez değişiklik yapılmış olması, tek doz ile tekrarlayan dozlarda yapılan aşıların etkinliğinin benzer bulunması, aşı ile diğer HPV tiplerinin daha baskın hale gelebilme ihtimali ki 200 den fazla HPV tipi mevcut vb.. aşının önündeki bazı engeller olarak sayılabilir.

Birçok ülkede rutin aşı takvimine giren bu aşı ülkemizde isteği bağlı olarak yapılmaktadır.

Aşı Hangi Yaşlarda Yapılmalı?

Dünya sağlık örgütüne (WHO)  bakacak olursak 9 ile 14 yaşları arasındaki kız ve erkek çocuklarına 2 doz aşı rejimi önerilirken, 15 yaş üzerinde üç dozluk aşılama önerilmektedir. Birleşik Devletler Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC)  9 ile 14 yaş arasında 2 dozlu ve 15 ile 26 yaşları arasında da üç dozlu aşılama rejimini önermektedir

Aşıyı Sonuçları Açısından Değerlendirmemiz Mümkün Mü?

HPV aşılarının preinvazif lezyonlarda yani kanser öncülü lezyonlarda ve genital siğillerdeki etkinliğini gösteren literatür artmaktadır. Yani bu konuda etkinliği kanıtlanmıştır. Ancak rahim ağzı kanserini engellemedeki etkinliğini gösteren veriler kısıtlıdır.

Yan Etkileri  Neler?

Yan etkilerin çok büyük kısmı lokal yan etkilerdir. Ancak her ilaçta olduğu gibi ölüm ile de sonuçlanabilecek ciddi yan etkiler nadir de olsa görülebilir.