Van'da çoban krizi derinleşiyor: Aylık 100 Bin TL'den aşağısına bakmıyorlar
Türkiye'nin önemli hayvancılık merkezlerinden biri olan Van'da, baharın gelişiyle birlikte çoban krizi baş gösterdi.
Türkiye’nin önemli hayvancılık merkezlerinden biri olan Van’da, baharın gelişiyle birlikte çoban krizi baş gösterdi. Yüksek enflasyon, artan yaşam maliyetleri ve zor çalışma koşulları nedeniyle çobanlar, daha önce görülmemiş düzeyde maaş talep ediyor. Aylık en az 100 bin TL isteyen çobanlarla, bu ücreti karşılayamayacaklarını belirten besiciler arasında kıyasıya bir pazarlık yaşanıyor.
Vanlı Besiciler Çoban Bulmakta Zorlanıyor
Kış aylarının sona ermesiyle hayvanlarını meralara çıkarmaya hazırlanan Vanlı besiciler, işin en kritik ayağı olan çoban bulmakta büyük güçlük çekiyor. Özellikle İpekyolu ilçesi Bahçıvan Mahallesi'ndeki Hacı Osman Camii çevresi, çoban ve besicilerin pazarlık yaptığı adeta açık hava iş piyasasına dönüşmüş durumda.
Besicilerin ortalama 60 bin TL maaş teklifine karşılık, çobanlar 100 ila 120 bin TL arasında net ücret talep ediyor. Bu fark, özellikle büyükbaş hayvancılıkla uğraşan üreticiler için ciddi bir maliyet yükü anlamına geliyor.
“Bu Ücretle Hayvan Bakmak Zarar Ettiriyor”
Besici Mehmet Koç, yaşanan sıkıntıyı şu sözlerle dile getiriyor:
“Aylık 60 bin TL'den fazla ödeyemeyiz. Masraflarıyla birlikte bir çobanın bize maliyeti zaten 80 bin TL’yi buluyor. İki çobanla çalışmak zorundayız, toplam maliyet 160 bin TL'yi geçiyor. Bu koşullarda hayvanları meraya değil, doğrudan besi çiftliklerine göndermek daha ekonomik hale geliyor.”
Koç’a göre, bu şartlarda üretim yapmak giderek imkânsızlaşıyor ve köylerde hayvancılık yapma isteği azalıyor.
Çobanlar: “Emek ve Sorumluluk Göz Ardı Edilmesin”
Çobanlık yapan Hamdullah Çiftçi ise maaş taleplerinin işin zorluğu göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor:
“Gece gündüz dağdayız. 4 ay boyunca izinsiz, güvencesiz çalışıyoruz. Canımızı riske atıyor, onlarca hayvandan sorumlu oluyoruz. En az 100 bin TL istememiz gayet makul. Ama çoğu besici bunu anlayışla karşılamıyor.”
Yüksek Ücret Talepleri Sektörü Zorluyor
Hayvancılıkla uğraşan üreticiler için çoban gideri, toplam maliyetin en büyük kalemlerinden birine dönüşmüş durumda. Çobanların sosyal güvencesi olmadan, zorlu doğa koşullarında çalışması da ayrı bir sorun olarak öne çıkıyor. Öte yandan ücret taleplerindeki sert artış, çoban bulamayan üreticilerin hayvancılığı bırakmasına veya farklı çözüm yolları aramasına neden olabilir.
Bakmadan Geçme
