El Fettah
Ahmet Turan
Elhamdülillah.
Bu yılda mübarek Ramazan ayına kavuştuk.
Hepimizin Ramazan-ı Şerifi mübarek ola
Her Cuma günü köşemizden yayınladığımız Allah’ın isimlerine bugün de El Fettah ismi şerifi ile devam ediyoruz.
Esma-ül Hüsna da yer alan El Fettah ismi şerifi Allahu Tealanın iyilikleri için sonsuz kapılar açan yaratıcı olduğunu anlatmaktadır. El Fettah esması kapalı işlerin açılmasına vesile olan bir esmadır.
El Fettah Allahu Tealanın her kapıyı açan olduğu açamayacağı hiçbir kapı aşamayacağı hiç bir engel olmadığı anlamına gelmektedir. Allahu Teala dilerse her şey onun dilemesiyle açılmaktadır.
El Fettah esması Türkçe anlamı fetheden, açan dilediği her kapıyı açan yaratıcı olan Allah anlamına gelmektedir. El Fettah esması Allahu Tealanın gücünün ve kudretinin belirtildiği bir esmadır.
El Fettah Kur'an'ı Kerim'de geçen en önemli esmalardan bir tanesidir. Çarenin Allah'ta olduğu, ona sığınmayı ve ondan ümit etmeyi kesmemeyi ifade eder.
El-Fettah anlamı "iyilik kapılarını açan" olarak tanımlanmaktadır. Allah'ın mutlak adaleti ile kullarını sıkıntılarından kurtardığını anlatmaktadır. Acı çeken kişilere yardım ederek kaldırır. Her derde deva olan bu esma her türlü engeli de kaldırmaktadır.
El Fettah şerifi, her türlü kapıyı açtığına da inanılmaktadır. Bu nedenle Osmanlı Devleti zamanında kapı topraklarına yazıldığı bilinmektedir.
“Bir şeyi açmak, taraflar arasında hüküm vermek, birine yardım edip zafere ulaştırmak” anlamındaki feth kökünden mübalağa ifade eden bir sıfat olup “iyilik kapılarını açan, bütün anlaşmazlıkların nihaî hakemliğini yapmak suretiyle mutlak adaleti gerçekleştiren, hak ile bâtılı birbirinden ayırıp durumu açıklığa kavuşturan, mazlumlara yardım edip mümin kullarına zafer veren” mânalarına gelir. Fethin asıl anlamı olan “açma” eyleminin sonuçları dış duyularla algılandığı gibi kalp gözüyle de (bâtınî hisler) idrak edilebilir. Râgıb el-İsfahânî, “Onlara gökten bir kapı açsak da oradan yukarı çıksalar yine de gözlerimiz boyandı, daha doğrusu biz büyülenmişler zümresiyiz diyeceklerdir” (el-Hicr 15/14-15) meâlindeki âyetleri, Allah’a nisbet edilen birinci grup açma eylemine örnek olarak göstermiştir. Sonuçları kalp gözüyle algılanan açma fiili bazan fakru zarureti ortadan kaldırmak gibi dünyevî, bazan da bilinmezliği kaldırmak türünden mânevî olabilir (bk. Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, “ftḥ” md.; Kāmus Tercümesi, I, 936). Fethin “hakemlik veya hâkimlik yapmak, nusret ve zafer vermek” mânaları da “açmak” şeklindeki temel mâna ile bağlantılıdır. Çünkü hâkim iki hasım arasında kapalı kalan hak ve adalet kapısını açarak karar vermektedir. Zafere ulaştırmak da haklılık ve ganimet kapısını açmak demektir.
Kur’ân-ı Kerîm’de fetih kavramı fiil veya isim kalıplarıyla otuz sekiz yerde geçmektedir. Bunların on birinde muhtelif fiil sîgalarıyla, dört yerde ise fetih şeklinde Allah’a izafe edilmekte (bk. M. F. Abdülbâkī, el-Muʿcem, “ftḥ” md.), bir yerde de gayb anahtarlarının (mefâtih) O’nun nezdinde bulunduğu belirtilmektedir (el-En‘âm 6/59). Dua üslûbu taşıyan bir âyette Allah “hükmedenlerin en hayırlısı” (hayrü’l-fâtihîn) diye anılmakta (el-A‘râf 7/89), bir âyette de “adaletle hüküm veren ve her şeyi hakkıyla bilen” (el-fettâhü’l-alîm) şeklinde tavsif edilmektedir (Sebe’ 34/26).
Hayır kapılarını açan, hüküm veren
Cenab-ı Hak buyuruyor:
"De ki: "Rabbimiz (kıyamet günü) bizi bir arada toplayacak, sonra da hak ile aramızı ayıracaktır. O, (gerçek hükmünü vererek hak ile batılın arasını) açandır, (her şeyi hakkıyla) bilendir." (Sebe, 26)
Taraflar arasında hüküm veren; birine yardım edip zafere ulaştıran; hayır ve rahmet kapılarını açan O'dur.
Müslüman, kapalı olan her şeyi ancak Allah'ın açabileceğini bilmelidir. Kullarına rızık ve merhamet kapılarını açan, zor ve kitlenen işleri çözüp açan, hakkı görmeleri için kalplerini ve gözlerini açan, sıkıntı ve darlıktan sonra gönüllerini açıp ferahlık veren, anlaşılmayan kapalı her sorunu kolaylıkla açan O'dur.
Ey Allah'ın kalp kilitlerini açtığı ve kendi katından üzerine nurlar yağdırdığı kişi! Allah'ın kapılarını sana açtığı gibi sen de, ilim anahtarlarıyla cahil ve bilgisiz kimselerin kapalı kapılarını aç ve onların gönüllerini fethet.
El-Fettah ismiyle Müslümanlara Allah’tan ümit kesmemeleri öğüt edilmektedir. Bu bağlamda, Allah’ın hiç umulmayan anlarda kullarına yeni kapılar açabileceği hatırlatılmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de yer alan Fetih Suresi’nin adı da El-Fettah isminden gelmektedir.
Cumamız mübarek olsun.
Hayırlı Ramazanlar.
