EL-Hâlik
Ahmet Turan
Bugün Cuma.
Ali hocamın sizler için hazırladığı Esma-ül Hüsna’nın isimlerinden olan El-Hâlık,’ın manasını paylaşacağız.
Esma-ül Hüsna'nın birçok isimi ve bu isimlerin faziletleri bulunmaktadır. Esma-ül Hüsna’sının isimlerinden olan El-Hâlık, yaratan, yoktan var eden anlamına geliyor.
Allah'ın 99 isminden biri olan El-Hâlık köken itibari ile halk kelimesinden türemiştir. Anlam olarak da ''yoktan var etme'' manasına gelmektedir. Bu anlam dışında takdire şayan olma, ''herhangi bir modele sahip olmadan sıfırdan inşa etme'' manalarını da taşımaktadır.
El-Hâlık Allah'ın 99 isimlerinden birisidir. El-Hâlık Esmaül Hüsnası'nın anlamı ''her şeyi yoktan var eden, yaratan, her şeyin varlığını ve yaşadığı süre boyunca geçirecek olan halleri önceden tespit ederek ona göre ortaya çıkaran, meydana getiren'' anlamı taşımaktadır.
El-Halık, çokça zikredilen ve Kuran'da da açıklanan Allah'ın isimlerindendir. Enam Suresi buna bir örnektir: " O, gökleri ve yeri emsalsiz biçimde yoktan yaratandır. O'nun bir eşi olmadığı halde, nasıl bir çocuğu olabilir. Halbuki her şeyi O yarattı. O, her şeyi hakkıyla bilendir."
El-Halık esmasının manası şudur: Yoktan var eden, her şeyin varlığını ve varlığı boyunca görüp göreceği bütün hal ve hadiseleri tayin ve tespit eden ve ona göre yaratandır. Sonsuz yaratma gücü bulunan, eşi benzeri olmayan yaradandır.
El-Halık isminin kökeninde "halk" kelimesi vardır. Yani yoktan var etmek, sürekli olarak yaratım içerisinde bulunmak anlamını içerir. Bu esma, Allah'u Teala'nın sonsuz yaratma gücünü anlatan bir sıfattır. Allah' ın yaratma gücü, insanoğlunun anlayamayacağı kadar geniş ve derindir. Yani " yaratmak" sadece ve sadece Allah' a mahsustur.
Cenab-ı Hak buyuruyor:
"Ey insanlar, Allah'ın üzerinizdeki nimetini anın. Gökten ve yerden sizi rızıklandıran Allah'ın dışında bir başka Yaratıcı var mı? O'ndan başka İlah yoktur. Öyleyse nasıl olur da çevriliyorsunuz?" (Fatır, 3)
İşte Rabbiniz olan Allah budur. O'ndan başka İlah yoktur. Herşeyin Yaratıcısı'dır, öyleyse O'na kulluk edin. O, herşeyin üstünde bir vekildir." (En'am 102)
Allah’ü Teâlâ her şeyin Halikidir ve bu O'nun subuti sıfatlarındandır. O'ndan başkası için bu sıfat kullanılamaz. Yaratma, örneksiz var etmektir. Allah Teâla yaratan, O'nun dışında her şey yaratılandır. Her şey O'nun emrinde ve hizmetindedir. O'ndan başka bir yaratıcı yoktur. Bütün her şey, gökler, yer, ikisi arasında ve içinde bulunanlar, bunların hareketleri, kımıltıları, rızıkları, ecelleri, sözleri,ve fiilleri yaratılmıştır. Bunların tek yaratıcısı Hz.Allah'tır.Bütün varlıklar sonradan yaratılmış ve yoktan var edilmiştir. Her şey O'ndan başladı ve yine O'nda son bulacaktır.
Kulun bu isimde hiçbir rolü yoktur. Kullara bu isim verilmez ve onlara yaratıcı denilmez ancak çok uzak bir ihtimalle mecazi anlamda denilebilir. Çünkü yaratmak ve icat etmek, ilmin gerektirdiği şekilde gücü kullanmaktır. Allah, kula ilim ve kudret vermiştir. İnsan çalışması sayesinde, bazı şeyleri icat edebilecek dereceye yükselirse, o şeylerin mucidi sayılır.
Allah'ın gücünün benzersizliği ve her şeyi hakimiyeti altında tuttuğu ayetlerde şöyle haber verilir:
Gökleri ve yeri bir örnek edinmeksizin yaratandır. O'nun nasıl bir çocuğu olabilir? O'nun bir eşi (zevcesi) yoktur. O, her şeyi yaratmıştır. O, her şeyi bilendir. (Enam, 101)
De ki: "Göklerin ve yerin Rabbi kimdir?" De ki: "Allah'tır." De ki: "Öyleyse, O'nu bırakıp kendilerine bile yararda, zarar da sağlamaya güç yetiremeyen birtakım veliler mi (tanrılar) edindiniz?" De ki: "Hiç görmeyen (a'ma) ile gören (basiret sahibi) eşit olabilir mi? Veya karanlıklarla nur eşit olabilir mi?" Yoksa Allah'a, O'nun yaratması gibi yaratan ortaklar buldular da, bu yaratma, kendilerince birbirine mi benzeşti? De ki: "Allah, her şeyin yaratıcısıdır ve O, tektir, kahredici olandır." (Rad, 16)
Kendi derilerine dediler ki: "Niye aleyhimizde şahitlik ettiniz?" Dediler ki: "Her şeye nutku verip-konuşturan Allah, bizi konuşturdu. Sizi ilk defa O yarattı ve O'na döndürülüyorsunuz." (Fussileti, 21 )
