
Sille'de Ev Olmak!
Mükremin Kızılca
1923 yılının son günleriydi.
Lozan Antlaşması’na bir madde eklenmişti, Yunanistan’daki Müslüman nüfusun Türkiye'ye Türkiye'deki Hristiyan nüfusun Yunanistan'a gönderilmelerini öngören mübadele yasasıydı bu.
Sille'deki Hristiyan nüfus her ne kadar Yunan asıllı Rum olmasa da bu mübadele sonucu tamamen Yunanistan'a gönderildiler.
O günlere şahit olan dedelerimizin anlattığına göre Müslümanlarla Hristiyanlar arasında Sillede son derece uyumlu bir hayat sürüp gidiyordu. Zaten Karamanlı Ortodoks Türkü olan bu Hristiyan komşularımız hep Türkçe konuşurlar ama Rum alfabesiyle yazarlardı. Son yıllarda Sille kitabelerinin tamamının Rumca yazılsa da Türkçe olduğu anlaşıldı.
Yunanistan - Türkiye nüfus mübadelesi sırasında Sille’deki Rumlar tasfiye sırasında önce kendileri Yunanistan'a bir gidip gelmeleri gerekiyordu bu sırada hanımlarını kızlarını bile Türk komşularına emanet ediyorlar onlardan emin olarak gözleri arkada kalmadan gidebiliyorlardı.
1924'te gerçekleşen mübadele ile Sillenin yarısı boşalmıştı. Bu boşluğu doldurmak için başta Tepeköy ve Tatköy olmak üzere halk Sille'ye akın etmişti.
Bu sırada Tepeköy'den gelenler arasında Musa amca da vardı, merhum Musa amca Sillenin kuzey kenarlarından şu anda çocuklarının birisinin oturduğu bir ev yapmıştı.
1929'da Tepeköy’de dünyaya gelip 1982'de Sille'de vefat eden Musa amca ölünceye kadar çobanlık yaptı. Bilecik, Malas, Parsana Yazır ve Sille yaylalarını avucunun içi gibi bilirdi.
Önünde güttüğü sürü ile dağlara çıktığı zaman yaban hayatı mensubu canlılar, kuyrukkakanlar saksağanlar, torgaylar çamurcular dışarı çıkarak ona selam verirlerdi.
Bu arada oğlanları kızları oldu hepsini büyüttü yetiştirdi adam etti. Sillede çocukları da ayrı ayrı evler yaptılar ve şu anda onların da beşer altışar çocukları var, hayat böyle başladı böyle devam eder bu dünyada.
Her 100 senede bir hatta 80 senede bir dünyamız dolar dolar boşalır ama hiç farkına bile varmayız.
Musa amca merhumun ortanca oğlu Mustafa Sak Konya'da şu anda Akıncılar Mahallesi adını alan Sille yolunda silleli testi ustalarının yanında testi ve toprak eşya ustası olarak yetişti.
Bugünkü Buhara, Sille Akmahalle ve Yazır - Parsana dolaylarından getirdikleri toprakları burada işlerler, tandır küp testi saksı gibi mutfak ve ev eşyası imal ederlerdi.
Mustafa Sak 1978'de şu andaki Sille yolunda Mehmet Akif Mahallesi'nde bir bakkal dükkânı açtı, bizim kendisiyle tanışmamız da bu bakkalda olmuştu. Benim yanımda kalfa olarak çalışan adaşı hatta soy adaşı Ermenekli Mustafa Sak Silleden merhum Tımbıdı Mehmet'in kızı Ayşe ile onun aracılığıyla dünürbaşılığıyla nişanlanmış ve ev bucak olmuştu.
O günden bugüne Silleli Mustafa Sak kardeşimizle bir aile dostuyuz.
1998'de, 20 yıl burada bakkallık yaptıktan sonra Sillede müzenin üzerinde1995'te yaptırdığı evinin altına bakkalını taşıdı.
2024 sonunda biz de Kızılca tekstil firmamızı kapatıncaya kadar Mustafa Sak ailesi ile burada da alışverişimiz devam etti.
Mustafa Sak evinin altında da 2 yıl bakkallık yaptı.
Mustafa Sak 2000 yılında bakkallığı bıraktıktan sonra emekli primini doldurmak için birkaç yerde daha çalıştı ve 2010'lu yıllarda Sillerin çehresi değişmeye başlayınca o da bir hamle yaptı.
Sillenin dere boyundaki ana caddedeki bütün evler, eski PTT binasının yanı merkez olmak üzere iş yerine dönüşmeye başlamıştı.
Testiciler, Mumcular, lokanta, otel, cafe, müze, seyyar satıcı esnafı derenin boyunu baştanbaşa bir çarşıya çevirdi.
Selçuklu belediyesi de harekete geçerek eski Sillenin tarihi görünümünü iade için girişimlerde bulundu.
Artık Sille şu anda baştan başa, camisi ile kilisesi ile hamamı hanı ve çay boyu ile 100 sene 200 sene önceki bir Silleyi andırmaktadır.
Bu ortamda Mustafa Sak kardeşimiz de müzenin hemen üzerindeki evini tarihi bir görünüme döndürerek bir iş yerine çevirdi.
İki kat üzerine inşa edilen evin üzerindeki terastan bütün Sille hatta Konya izlenebiliyor.
Kahvaltı ve saç böreği türlerinin hazırlanıp müşteriye servis edildiği iş yerinin şark odaları teras katı ve bir de Sille sohbetlerinin yapılabileceği ortamı vardır.
25 Şubat 2025 tarihi itibarıyla "Şükran Teyzenin Yeri Sille Teras Cafe" olarak geçen iş yerini açan değerli Mustafa Sak ailesine sağlıklı başarılı işler diliyoruz.