Zalime mal satan zalim olur mu? Boykottan asla vazgeçme!
Mehmet Kaçar
İz b. Abdüsselam (Şafii fakihlerinden), zalime elbise diken zalim olur mu demiş mi:
-Bir terzi İz bin Abdüsselam’a gelerek, ey şeyh, Haçlılar bana elbise diktirmeye geliyorlar. Ben Haçlılara elbise dikersem zulme ortak olur muyum, diye sorar. İz bin Abdüsselam’ın cevabı keskindir: “Hayır, sen bizzat zalim olursun, sana iğne iplik satan ise zulme ortak olur.”
Bu açıklamadan sonra öncelikle ifade edelim ki zalimin zulmüne yardımcı olacak şeyi satmak onun zulmüne ortak olmak anlamına gelir.
Ancak satılan şey onun zulmüne yardımcı olmayacaksa, satan kişi zalimin zulmüne ortak olmaz.
Yukarıda sorduğumuz soruda geçen ifadeye gelince:
Bu anlamda bazı âlimlerin ifadeleri ise şöyledir, ne var ki İz bin Abdüsselam’ın böyle bir sözünü bulamadık. Bununla beraber, onun Haçlılara silah satmanın haram olduğunu söylediği ve esnafları bir bir gezerek şöyle bir fetva yayınladığı nakledilmiştir:
“Bugünden sonra topraklarımıza girip çıkan Haçlılara hiçbir şey satılmayacak ve hiçbir şey alınmayacaktır.” (Sübkî, Tabakat, İz b. Abdüsselam md.)
Ayrıca soruda geçtiği manada hem Abdullah bin Mübarek hem de Süfyan Sevri hazretlerine nispet edilen rivayetler vardır:
-Bir terzi Süfyan Sevri’ye gelerek, “Ben zalim Sultana elbise dikiyorum. Zulme yardım etmiş olur muyum?” diye sorar.
Süfyan Sevri Hazretleri de “Hayır, sen doğrudan zalimlerden olursun. Zulme yardım edenler ise sana iğne ve iplik satanlardır.”der. (Zehebi, Zevacir, 2/202)
-Bir terzi Abdullah bin Mübarek’e şöyle; “Ben sultanların elbiselerini dikiyorum, acaba onların yardımcılarından olmamdan korkar mısın?” diye sorar.
Hz. Abdullah, “Hayır zalimlerin yardımcıları, ancak sana iğne ve iplik satan kişidir. Sen ise zalimin ta kendisisin.” diye cevap verir. (Gazali, İhya, Yeme İçme Adabı Bölümü)
“Bir de sakın zulmedenlere meyletmeyin, sempati duymayın. Sizin Allah’tan başka dostunuz yoktur; sonra yardım da göremezsiniz.”(Hud, 11/113)
Bu ayeti kerime sadece zulüm edenleri değil zulme meyledenleri yardım edilmemesine de işaret etmektedir.