'İlk Emir: Oku'

“İslam’ın ilk kelimesi, ilk isteği, ilk ayeti 'Oku’dur. Çünkü okuyan bir kişi doğrulara ulaşır, yalanlara itibar etmez, kendi zihinsel gücünü geliştirir böylelikle memlekete ve hatta tüm cihana faide sağlar. 

Bir insan ancak okuyarak, çok okuyarak doğru bilgiye ulaşır. Aksi taktirde sağdan soldan uydurma kelamlara kanarak ancak ve ancak kendini kandırır, böylelikle içinde bulunduğu ortamı olumsuz yönde etkiler. 

Çok okumalı bir insan, düşmanının dahi yazılarını, kitaplarını okumalı ki düşmanının nasıl düşündüğünü kavrayabilmeli ve dahi çözebilmeli. 

İnsan okudukça zihni gelişir böylelikle olayların akışını tahmin edebilir veya olayların nasıl geliştiğini tahmin etmekte zorlanmaz (anlamakta hiç sıkıntı çekmez de denebilir). 

Nitekim çokça okuyan insan bir toplum arasında en çok sözü dinlenen kişilerden olur. Çünkü okuyan kişi bir şeyler bildiğinin sinyalini her zaman verir. Böylelikle çevresinde ki insanlar (hak edene hak ettiği değeri veren, kişinin toplum içinde ki değerini kavrayabilmiş kişiler ise eğer) kulaktan duyma, uydurma kelam konuşanları değil, okumuş kişilerin kelamlarına itibar ederler. 

Osmanlı da bunun bilincinde olduğu için vatan evlatlarını hep okumaya yöneltmiş, böylelikle tüm cihanda sözlerine itibar edilecek kimseler yetiştirilebilinmiştir. Okumanın önemini kavramış, bunun neticesinde de nice alim, bilim adamı (vs.) yetiştirilmiştir. 

Lakin günümüze bakıldığında nesillerimiz okumaktan biçare olmuş bir vaziyette, okumanın ehemmiyetinden bihaber olmuşlar. Okumadıklarından ne geçmişimize dair bir yorum yapabiliyorlar ne de içinde yaşadığı dönemin suallerine yanıt verebiliyorlar. O kadar ki herkesin bileceği bir suallere dahi yanıt vermekten aciz kalmışlardır. 

İçinde bulunduğu durumdan şikâyet etmekten başka hiçbir faaliyette bulunmayan nesiller yetiştirdik. Okumayan, araştırmayan, öğrenmeye tenezzül dahi etmeyen nesiller yetiştirdik. Okumayan nesilden bir gelecek beklenemez.1

Tüm dünya tarafından bilinen Aamir Khan’ın şu sözü hafızamdan bir an dahi çıkmaz. Şöyle diyor Aamir Khan: ‘İncil'in ilk emri, Sev! Tevrat'ın, Yaşat! Kur-an'ın, Oku! Hristiyan sevmedi, Yahudi yaşatmadı, Müslüman okumuyor...’ 

Hristiyan sevebilir ama yaşatmayabilir, Yahudi yaşatabilir ama sevmeyebilir lakin Müslüman okur ise bilgili olur. Bilgili insan hem sever hem de yaşatır. 

Gençlerimiz bilgili olmak için, zamanına ayak uydurup bir şeyler üretebilmek için, öğrenmek için, memleketine ve dahi tüm cihana faideli olabilmek için okumak zorundalar. Hele ki Müslüman ise...”

“Bu yazı Ahmet Candan - Osmanlı: Kaybettiğimiz ‘İslam’ isimli kitapçığımdan alınmıştır.”